در جستجوی رازهای کیهان، تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا (JWST) به تازگی کشفی خیره‌کننده انجام داده است: مشاهده سیاره‌ای فراخورشیدی که به نظر می‌رسد تماماً تحت پوشش یک اقیانوس عظیم و گرم است. این سیاره که بیش از دو برابر اندازه زمین است، در فاصله‌ای حدود ۷۰ سال نوری از ما قرار دارد، و بررسی‌های دقیق انجام شده توسط تیم‌های بین‌المللی نشانه‌هایی از بخار آب و مولکول‌های شیمیایی مانند متان و دی‌اکسید کربن در جو آن شناسایی کرده‌اند.
تحلیل شیمیایی و امکانات زیست‌پذیری
داده‌های به دست آمده توسط JWST بیانگر وجود یک جو غنی از هیدروژن و احتمال وجود یک اقیانوس سراسری روی این سیاره است که شرایط شیمیایی آن مشابه جهان‌های آبی شناخته‌شده در کهکشان است. تیم تحقیقاتی به رهبری پروفسور نیکو مادوسودان از دانشگاه کمبریج، دریافته‌اند که دمای این اقیانوس می‌تواند به بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد برسد، و در فشارهای اتمسفری بالا، آب هنوز می‌تواند در حالت مایع باقی بماند. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این شرایط برای حیات سازگار هستند یا خیر.
مناقشات و بررسی‌های تکمیلی
این یافته‌ها، که در مجله Astronomy and Astrophysics Letters منتشر شده‌اند، توسط یک تیم تحقیقاتی کانادایی که مطالعات مشابهی انجام داده‌اند، به چالش کشیده شده‌اند. آن‌ها همچنین مواد شیمیایی مشابهی را در جو این سیاره شناسایی کرده‌اند اما معتقدند که دمای آن برای وجود آب به شکل مایع بیش از حد بالا است، و این سیاره احتمالاً دارای یک سطح سنگی است که بالای آن یک جو فوق‌العاده متراکم وجود دارد.
تأثیرات کشفیات جیمز وب بر درک ما از کهکشان
با وجود اختلاف‌نظرها، این مشاهدات اخیر توسط تلسکوپ جیمز وب نور جدیدی بر درک ما از ماهیت سیارات واقع در فراسوی منظومه شمسی انداخته‌اند. این تلسکوپ قادر است نور ستارگان را که از طریق جو سیارات عبور می‌کند، جمع‌آوری کند و با تجزیه و تحلیل دقیق، ترکیبات شیمیایی موجود در جو آن‌ها را مشخص نماید. این توانایی به ما اجازه می‌دهد تا به شناخت بهتری از شرایط موجود در این سیارات دست یابیم.
بررسی نشانه‌های حیات
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این تحقیقات، بررسی امکان وجود حیات در این سیارات است. شواهد مربوط به عدم وجود آمونیاک در جو سیاره TOI-270 d، با توجه به پیش‌بینی‌های شیمی پایه که حضور آن را در یک جو غنی از هیدروژن محتمل می‌داند، بسیار قابل توجه است. این موضوع نشان می‌دهد که اگر اقیانوسی در زیر جو وجود داشته باشد، ممکن است آمونیاک در آن حل شده و به تدریج از جو خارج شود.
چالش‌های زیست‌محیطی سیاره
محیط زیست سیاره TOI-270 d بسیار متفاوت از زمین است. این سیاره از نظر جزر و مدی به ستاره خود قفل شده است، به این معنا که یک طرف آن همیشه رو به ستاره و طرف دیگر همیشه در تاریکی است. این وضعیت یک کنتراست دمایی شدید بین دو سوی سیاره ایجاد می‌کند، که می‌تواند برای وجود حیات بسیار چالش‌برانگیز باشد. با این حال، سمت شب سیاره ممکن است شرایط قابل سکونتی داشته باشد، اگرچه با فشار بسیار زیاد جو مواجه خواهد شد.
آینده تحقیقات فضایی
دکتر جو بارستو، اخترشناسی که در این تحقیقات شرکت نداشته است، بر اهمیت انجام مشاهدات بیشتر تأکید می‌کند. وی می‌گوید که طیف‌های این سیارات کوچک، که توسط JWST رصد شده‌اند، نشان‌دهنده محیط‌های کاملاً جدیدی هستند که ما هیچ معادلی برای آن‌ها در منظومه شمسی نداریم. این مشاهدات می‌توانند به ما کمک کنند تا درک بهتری از تنوع زیست‌محیطی در کهکشان داشته باشیم و شاید حتی نشانه‌هایی از حیات را در سیارات دیگر کشف کنیم.
با پیشرفت تکنولوژی‌های رصدی و افزایش توانایی‌های ما در تحلیل داده‌های فضایی، امکان کشف جهان‌های جدید و شاید حتی حیات فرازمینی هر روز بیشتر می‌شود. تلسکوپ جیمز وب به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین ابزارهای رصدی موجود، نقش کلیدی در این مسیر تازه و هیجان‌انگیز ایفا می‌کند.
اخبار روز را در مجله خبری تحلیلی تدبیرگران دنبال کنید
