حضرت ابوالفضل العباس (ع)، قهرمان بیبدیل کربلا، نهتنها در میدان نبرد، بلکه در عرصه ایمان، وفاداری و بصیرت نیز الگویی بینظیر برای تاریخ اسلام است. رشادت و ایثار او در واقعه عاشورا، چنان درخشان و ماندگار است که حتی شهیدان نیز در روز قیامت به مقام والای او غبطه میخورند.
تولدی که مدینه را روشن کرد
حضرت عباس (ع) نخستین فرزند امالبنین و امیرالمؤمنین (ع) بود که در چهارم شعبان سال ۲۶ هجری قمری در مدینه چشم به جهان گشود. با تولد او، شادی و نور به خانه اهل بیت (ع) بازگشت. امیرالمؤمنین (ع) با شوق فراوان او را در آغوش گرفت، در گوشش اذان و اقامه گفت و آیینهای شرعی تولد را بهجا آورد. این نوزاد، از همان آغاز، با ندای توحید و ایمان پرورش یافت و در آینده به درختی تنومند از فضیلت و ایثار بدل شد.
نامی که با شجاعت گره خورد
امیرالمؤمنین (ع) با شناختی که از آینده فرزندش داشت، او را «عباس» نامید؛ نامی که به معنای شیر خشمگین است. این نام، نشانهای از دلیری و صلابت او در برابر باطل بود. حضرت عباس (ع) در میدان کربلا، با شجاعتی مثالزدنی، سپاه دشمن را به لرزه انداخت و با لبخند بر لب، در دل خطر گام نهاد.
ابوالفضل؛ پدر فضیلتها
لقب «ابوالفضل» تنها به دلیل داشتن فرزندی به نام فضل نبود، بلکه بهدرستی نشاندهنده شخصیت حضرت عباس (ع) است. او سرچشمهای از فضیلت، وفاداری، شجاعت و ایثار بود. در راه دفاع از امام حسین (ع) و ارزشهای اسلامی، جان خود را فدا کرد و به الگویی جاودانه برای آزادگان جهان تبدیل شد.
بابالحوائج؛ پناهگاه نیازمندان
یکی از مشهورترین القاب حضرت عباس (ع)، «بابالحوائج» است؛ لقبی که نشان از جایگاه معنوی و شفاعتگری او نزد خداوند دارد. مردم با دلهای شکسته به او توسل میجویند و حاجات خود را از درگاه الهی با واسطه او طلب میکنند. این مقام والا، نتیجه اخلاص، وفاداری و جانبازی او در راه حق است.
چرا شهدا به مقام حضرت عباس (ع) غبطه میخورند؟
در روایات متعددی از امامان معصوم (ع) به جایگاه بینظیر حضرت عباس (ع) اشاره شده است. امام سجاد (ع) فرمودند: «خداوند به عباس (ع) دو بال عطا کرد تا مانند جعفر طیار در بهشت پرواز کند». امام صادق (ع) نیز او را «دارای بصیرتی نافذ و ایمانی استوار» معرفی کردهاند.
در زیارت ناحیه مقدسه آمده است: «گواهی میدهم که تو خیرخواه خدا، پیامبر و برادرت بودی». این ویژگیها، حضرت عباس (ع) را به مقامی رسانده که شهیدان در روز قیامت، با دیدن جایگاه او، آرزو میکنند که ایکاش به آن مرتبه دست مییافتند.
وفاداری تا آخرین نفس
وفاداری حضرت عباس (ع) در کربلا، زبانزد تاریخ است. او با وجود تشنگی شدید، آب ننوشید تا مبادا لبهای خشکیده امام حسین (ع) را فراموش کند. زمانی که دستانش در میدان نبرد قطع شد، باز هم از پای ننشست و تا آخرین لحظه از امام خود دفاع کرد.
در منابع تاریخی آمده است که امام حسین (ع) در واپسین لحظات زندگی حضرت عباس (ع)، بالای سر او آمد و با جملهای بینظیر فرمود: «به نفسی انت»؛ یعنی «جانم به فدایت». این تعبیر، در میان روایات شیعه، کمتر درباره غیرمعصوم به کار رفته و نشان از عظمت شخصیت حضرت عباس (ع) دارد.
سخن پایانی
حضرت ابوالفضل العباس (ع) نهتنها علمدار کربلا، بلکه پرچمدار وفاداری، ایثار و ایمان در تاریخ اسلام است. جایگاه او چنان رفیع است که حتی شهیدان نیز در قیامت به حال او غبطه میخورند. او الگویی است برای تمام کسانی که در مسیر حق، به دنبال بصیرت، شجاعت و وفاداری هستند.