کاهش سن علاقهمندان به جراحیهای زیبایی به خصوص در میان نوجوانان، زنگ خطری جدی برای جامعه و اخلاق پزشکی به صدا درآورده است. در گذشته، جراحیهای زیبایی عمدتاً برای رفع ناهنجاریهای مادرزادی یا ناشی از حوادث انجام میشد، اما امروزه تبلیغات گسترده در فضای مجازی و رواج فرهنگ خودنمایی، این عملها را به یک مد تبدیل کرده است.
تبلیغات فریبنده کلینیکهای زیبایی، نوجوانان را به این باور میرساند که با جراحی میتوان به زیبایی ایدهآل دست یافت و در جامعه پذیرفتهتر شد. این در حالی است که بسیاری از نوجوانان به دلیل مقایسه خود با تصاویر ویرایششده در شبکههای اجتماعی، دچار احساس کمبود و ناامنی میشوند.
عوامل متعددی در افزایش تمایل نوجوانان به جراحی زیبایی نقش دارند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تأثیر فضای مجازی: تبلیغات گسترده و تصاویر ایدهآلسازیشده در شبکههای اجتماعی، الگوهای غیرواقعی از زیبایی را به نوجوانان القا میکند.
- سبک فرزندپروری: والدینی که به جای محدودیتهای منطقی، تمام خواستههای فرزندان خود را برآورده میکنند، باعث میشوند نوجوانان احساس کنند که میتوانند هر کاری انجام دهند.
- تأثیر الگوها: هنرمندان و شخصیتهای مشهوری که به جراحی زیبایی روی آوردهاند، الگوهای نامناسبی برای نوجوانان به شمار میروند.
- سودجویی برخی پزشکان: متأسفانه برخی پزشکان بدون توجه به عواقب احتمالی، تنها به سود مالی میاندیشند و به نوجوانان زیر سن قانونی جراحی انجام میدهند.
عواقب این پدیده بسیار جدی است. جراحی زیبایی در سنین پایین میتواند عوارض روحی و روانی جبرانناپذیری به همراه داشته باشد و به اعتمادبهنفس نوجوانان آسیب برساند. همچنین، این عملها ممکن است عوارض جسمی مانند عفونت، خونریزی و تغییر شکل دائمی را به دنبال داشته باشد.
برای مقابله با این معضل، باید اقدامات چندجانبهای انجام شود:
- توجه خانوادهها به تربیت فرزندان: والدین باید به جای تأکید بر زیبایی ظاهری، به تقویت عزتنفس و اعتمادبهنفس فرزندان خود بپردازند.
- نظارت بر فضای مجازی: باید قوانین سختگیرانهای برای کنترل تبلیغات پزشکی در فضای مجازی وضع شود.
- تقویت آموزشهای رسانهای در مدارس: دانشآموزان باید مهارتهای لازم برای ارزیابی انتقادی محتواهای آنلاین را بیاموزند.
- تصویب قوانین منع جراحی زیبایی برای نوجوانان: باید قانونی تصویب شود که انجام جراحی زیبایی برای افراد زیر سن قانونی را ممنوع کند.
در نهایت، باید توجه داشت که زیبایی واقعی در درون انسان نهفته است و نباید با جراحیهای زیبایی به دنبال آن باشیم. جامعه باید به سمت فرهنگسازی در جهت پذیرش تفاوتهای فردی و زیبایی طبیعی حرکت کند.