روابط پیچیده آمریکا و چین در آستانه تحلیف ترامپ: تحلیل دعوتنامه و پاسخ پکن
دعوت دونالد ترامپ از رئیس جمهور چین برای حضور در مراسم تحلیف خود، زمینه را برای بررسی ابعاد تازه ای از روابط پیچیده میان دو ابرقدرت جهانی فراهم می کند. به گفته مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل آمریکا، چین در استراتژی واشنگتن برای کنترل نظم جهانی جدید نقش محوری ایفا میکند. با این حال، پکن با وجود تلاش برای تبدیل شدن به ابرقدرت برتر، به خوبی از چالشهای پیش رو آگاه است و میداند رسیدن به این جایگاه، ساده نیست. آمریکا نیز به طور همزمان هم قدرت چین را به رسمیت میشناسد و هم مخاطرات ناشی از آن را درک میکند. این امر به تعاملات محتاطانه میان دو کشور منجر شده است.
مطهرنیا در ادامه بیان می کند که دعوت ترامپ از رئیس جمهور چین، به رغم سیاست تهاجمی آشکار او، نشان دهنده تلاش واشنگتن برای کنترل پکن در محدوده نفوذ خود است. اما رد این دعوت توسط رئیس جمهور چین نشان از تعادلی ظریف میان قدرتهای جهانی دارد. رقابت میان آمریکا، چین و اروپا به دنبال ایجاد توازن در روابط بینالملل است. در همین حال، عناصر حزبی در آمریکا نیز در تلاش برای هدایت راهبردهای کلان ملی ایالات متحده، و نه صرفا منافع ترامپ، هستند. بنابراین، دعوت ترامپ را میتوان تلاش برای کنترل بحرانها و مدیریت روابط با چین تفسیر کرد.
اگرچه رئیس جمهور چین در مراسم تحلیف شرکت نکرد، اما حضور هیات دیپلماتیک چین به رهبری سفیر این کشور در واشنگتن، نشان از ورود نظم جهانی جدید به مرحله تثبیت دارد. ترامپ با این دعوت به دنبال نمایش قدرت ایالات متحده بود، اما در عین حال امکان تشدید تنشها و ایجاد تقابلهای جدید نیز وجود دارد. بررسی ماهوی و شکلی مراسم تحلیف ترامپ در ۲۰ ژانویه، مهم و قابل تامل خواهد بود.
مطهرنیا معتقد است که ترامپ نه به دنبال سازش با چین، بلکه به دنبال آماده سازی استراتژی جدید تقابل با توجه به منافع آمریکا است. او برای اجرای استراتژی فشار بر رقبای خود، نیازمند آماده سازی افکار عمومی است. آمریکا در قبال چین، روسیه، ایران و کره شمالی، از رویکردی نرمتر استفاده میکند تا بتواند افکار عمومی را برای هزینههای آتی آماده کند. ارسال دعوتنامه همزمان به چین، روسیه و پیام به ایران برای مذاکره، نوعی آماده سازی افکار عمومی جهانی به نفع آمریکا محسوب میشود.