رئیس سازمان فضایی ایران از برنامهریزی برای طراحی و ساخت نسل جدیدی از کپسولهای زیستی با جرم ۱۵۰۰ کیلوگرم خبر داد. به گفته دکتر حسن سالاریه، فاز طراحی این کپسولها که قابلیت حمل موجود زنده در ابعاد انسان را دارند، در حال انجام است و پس از تکمیل طراحی، مراحل ساخت نمونههای اولیه زیرسیستمهای آن آغاز خواهد شد.
سالاریه با اشاره به سابقه همکاری سازمان فضایی با مراکز تحقیقاتی از جمله پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم در زمینه کپسولهای زیستی و پروژه اعزام انسان به فضا، یادآور شد که در سال ۱۴۰۲ برای نخستین بار کپسول زیستی ۵۰۰ کیلوگرمی با موفقیت پرتاب شد و اکنون، توسعه کپسولهایی با جرم ۱۵۰۰ کیلوگرم و قابلیتهای پیشرفتهتر در دستور کار قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه پروژه کپسولهای زیستی جدید در مرحله طراحی قرار دارد، پیشبینی کرد که کار طراحی آن به زودی به پایان برسد. همچنین، ساخت نمونههای اولیه آزمایشگاهی-تحقیقاتی کپسول ۵۰۰ کیلوگرمی با قابلیتهای ارتقا یافته نیز قرار است تا پایان سال ۱۴۰۴ به اتمام برسد.
رئیس سازمان فضایی ایران از برنامهریزی برای پرتاب نمونه اولیه کپسول زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرمی در سال ۱۴۰۵ خبر داد و خاطرنشان کرد که این پروژه از اهمیت بسزایی در حوزههای علوم و اکتشافات فضایی، اعزام انسان به فضا و پرتابهای حامل انسان برخوردار است. وی همچنین آن را موضوعی حیاتی برای توسعه فرآیندهای فضایی، اقتصاد و صنعت فضایی کشور با نگاهی به آینده دانست و بر اهمیت همکاری با کشورهای پیشرو در این زمینه تاکید کرد.
سالاریه یکی از ویژگیهای مهم نسل جدید کپسولهای ۵۰۰ کیلوگرمی را ارتقای قابلیتهای هدایت و کنترل و سیستم ناوبری آنها عنوان کرد تا امکان هدایتپذیری این کپسولها بهبود یابد. علاوه بر این، قابلیتهای مربوط به بازگشت به جو، ورود و فرود آرام به زمین نیز باید نسبت به کپسول قبلی ۵۰۰ کیلوگرمی ارتقا یابد.
وی با بیان اینکه در کپسولهای زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرمی، قابلیتهای حفظ موجود زنده به طور چشمگیری ارتقا خواهد یافت، افزود که فناوریهای هدایتپذیری و کنترل این کپسولها نیز باید توسعه یابد.
سالاریه همچنین بر ضرورت ارتقا و توسعه فناوریهای ویژه در زمینه حامل کپسول و قرارگیری آن در مدار تاکید کرد، زیرا شتاب وارد شده به کپسول زیستی و سرنشینان آن باید به گونهای کنترل شود که موجود زنده بتواند آن را تحمل کند. وی افزود که در این زمینه نیز فعالیتهایی در حال انجام است.
توسعه هوش مصنوعی، بازوی توانمند صنعت فضایی
رئیس سازمان فضایی ایران در بخش دیگری از سخنان خود به کاربردهای روزافزون هوش مصنوعی در صنعت فضایی اشاره کرد و گفت: این صنعت بیش از پیش نیازمند بهرهگیری از هوش مصنوعی و ابزارهای پردازشی قدرتمند است. به عنوان مثال، هوش مصنوعی میتواند سرعت، کیفیت و سهولت کار در حوزه کاربردهای تصاویر ماهوارهای را به طور قابل توجهی ارتقا دهد.
وی به کاربردهای هوش مصنوعی در تهیه نقشهها، شناسایی تغییرات سطح زمین در حوزههای مختلف از جمله زمینخواری، برآورد سطح زیر کشت و خسارات ناشی از حوادث اشاره کرد و افزود که هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتمها و دادههای آموزشی، میتواند این فرآیندها را با سرعت بیشتری انجام دهد و به رغم احتمال خطا، به تسریع روند کارها کمک کند.
سالاریه همچنین به کاربرد هوش مصنوعی در توسعه ماهوارهها و صنعت پرتابگرها اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که استفاده از پردازندههای با کیفیت بالا در صنعت فضایی این امکان را فراهم میکند تا بتوان از الگوریتمها و نرمافزارهای مرتبط با هوش مصنوعی به صورت گستردهتری استفاده کرد. این امر منجر به افزایش کیفیت سیستمهای کنترل کیفیت، مخابراتی و ارتباطی، مدیریت توان، کنترل دما و سایر زیرسیستمها خواهد شد.
وی تاکید کرد که ارتقا و گسترش استفاده از این زیرسیستمها، به طور طبیعی عمر ماهوارهها و عملکرد پرتابگرها را بهبود خواهد بخشید و این امر هم از نظر اقتصادی موجب صرفهجویی در ساخت و پرتاب ماهوارهها میشود و هم از نظر کارکردی، امکان استفاده از سیستمهای پیشرفتهتری در ماهوارهها فراهم میآید، از جمله پردازش بخشی از تصاویر بر روی خود ماهوارهها و بسیاری از مزایای فنی دیگر.
اخبار روز جهان را در مجله تدبیرگران بخوانید