عنوان ارزشمند «شهر جهانی گوهرسنگ‌ها» که در سال ۱۳۹۵ توسط یونسکو به مشهد اعطا شد، یک افتخار بی‌بدیل برای این شهر به شمار می‌رود. با این حال، آنگونه که باید و شاید، این دستاورد مهم هنوز نتوانسته است به یک باور عمومی در سطح شهر و در میان سازمان‌های اجرایی تبدیل شود.
سمیه روانخواه، مسئول دبیرخانه شهر جهانی گوهرسنگ‌ها، با بیان این مطلب، بر ضرورت تلاش برای تبدیل این عنوان به یک نقطه عطف پایدار و شناخته‌شده برای مشهد تاکید کرد. وی در گفت‌وگو با رسانه‌ها اظهار داشت: «در رقابت برای کسب این عنوان جهانی، شهرهای مهمی از کشورهایی نظیر هند و تایلند نیز حضور داشتند که این خود گویای اهمیت و چالش‌برانگیز بودن این فرآیند است. متاسفانه، با وجود این افتخار بزرگ، هنوز شاهد هم‌افزایی مطلوب بین دستگاه‌های اجرایی مختلف نیستیم و این مسئله یکی از موانع اصلی پیش روی ماست.»
روانخواه هدف اصلی دبیرخانه را نهادینه کردن شعار «مشهد، شهر جهانی گوهرسنگ‌ها» در ذهن تمامی ذی‌نفعان، از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری گرفته تا شهرداری و عموم شهروندان دانست. وی افزود: «از زمان تصدی مسئولیت این دبیرخانه، اولویت اصلی من تقویت همکاری و هماهنگی میان دستگاه‌های دولتی، بخش خصوصی و اتحادیه‌های مرتبط بوده است. موفقیت در این زمینه باید یک دستاورد جمعی باشد و نه صرفاً متعلق به یک سازمان خاص.»
مسئول دبیرخانه شهر جهانی گوهرسنگ‌ها با تاکید بر لزوم درک همگانی از اهمیت این عنوان، خاطرنشان کرد: «همه باید آگاه باشند که این افتخار به تمام شهر مشهد تعلق دارد و هر نهاد اجرایی باید نقش خود را در حفظ و ارتقای آن ایفا کند. انتظار می‌رود وزارت میراث فرهنگی، به عنوان متولی اصلی کسب این عنوان، همکاری نزدیک‌تری با سایر سازمان‌ها نظیر استانداری، شهرداری و وزارت صنعت، معدن و تجارت داشته باشد. یکی از چالش‌های کنونی ما، عدم ترویج یکپارچه این عنوان در سطح جامعه و بین سازمان‌ها است و بسیاری از مردم و نهادها از اهمیت و تاثیرات بالقوه آن بر زندگی روزمره خود آگاه نیستند.»
روانخواه در ادامه به برخی از اقدامات انجام شده برای رفع موانع پیش روی این صنعت اشاره کرد و گفت: «یکی از مهم‌ترین پیگیری‌های ما، رفع محدودیت‌های ورود سنگ‌های خام قیمتی و نیمه‌قیمتی به کشور بود. برای مثال، در گذشته واردات زمرد از افغانستان برای تراش در داخل کشور، به دلیل ممنوعیت‌ها، قاچاق محسوب می‌شد که این مسئله مانع بزرگی برای توسعه صنعت فرآوری سنگ‌های قیمتی بود. خوشبختانه، با پیگیری‌های مستمر، موفق به اخذ مصوبه‌ای شدیم که این مانع را برطرف کرده و زمینه را برای رشد این صنعت در مشهد و سراسر کشور فراهم آورد.»
وی همچنین از ایجاد یک بانک اطلاعاتی جامع از فعالان حوزه تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی خبر داد و افزود: «این بانک اطلاعاتی به ما کمک می‌کند تا تعداد دقیق شاغلان این حوزه را شناسایی کرده و برای بهره‌مندی آن‌ها از مزایایی نظیر بیمه اقدام کنیم. تاکنون، با استفاده از منابع موجود وزارتخانه، تعدادی از این افراد تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند و تلاش برای افزایش این تعداد ادامه دارد. این اقدامات به طور مستقیم به بهبود وضعیت اقتصادی و امنیت شغلی فعالان این صنعت کمک خواهد کرد.»
مسئول دبیرخانه شهر جهانی گوهرسنگ‌ها، حضور فعال در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی را از دیگر برنامه‌های آتی این دبیرخانه عنوان کرد و تصریح نمود: «هدف ما از حضور در این نمایشگاه‌ها، صرفاً شرکت به عنوان مجری نیست، بلکه به دنبال سیاست‌گذاری به گونه‌ای هستیم که بخش خصوصی نیز بتواند به طور فعال در این رویدادها حضور داشته باشد. این عنوان متعلق به تمامی ذی‌نفعان است و حمایت همه جانبه دستگاه‌های اجرایی، اتحادیه‌ها و اصناف را می‌طلبد. حضور پررنگ بخش خصوصی در این نمایشگاه‌ها، علاوه بر معرفی ظرفیت‌های این صنعت، به افزایش رقابت‌پذیری و ارتقای کیفیت تولیدات داخلی نیز منجر خواهد شد.»
روانخواه همچنین بر اهمیت بازگرداندن ارزیابی گمرکی صادرات سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی به مشهد تاکید کرد و گفت: «مشهد، به ویژه در زمینه تراش فیروزه و عقیق، قطب اصلی تولید و فرآوری این سنگ‌ها در کشور است. متاسفانه، چندی پیش این اختیار از مشهد سلب شد که مشکلات زیادی را در مسیر صادرات ایجاد کرد. ما در حال رایزنی با گمرک و سایر نهادهای ذی‌ربط برای بازگرداندن این مزیت به مشهد هستیم تا بتوانیم صادرات را تسهیل و افزایش دهیم.»
وی موضوع صادرات نقره را نیز یکی دیگر از چالش‌های اساسی این صنعت برشمرد و افزود: «نقره و سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی دو بخش لاینفک از یکدیگر هستند و بسیاری از سنگ‌های قیمتی بر روی مصنوعات نقره سوار می‌شوند. متاسفانه، صادرات مصنوعات نقره با محدودیت‌های زیادی مواجه است و سال‌هاست که اتحادیه‌ها و فعالان بخش خصوصی برای رفع این موانع تلاش می‌کنند. در حال حاضر، تنها اتباع خارجی اجازه خروج نقره از کشور را دارند که این محدودیت منطقی نبوده و مشکلات زیادی را برای صادرات این محصولات ایجاد کرده است.»
در پایان، مسئول دبیرخانه شهر جهانی گوهرسنگ‌ها بار دیگر بر ضرورت احساس مسئولیت مشترک تمامی دستگاه‌های اجرایی، بخش خصوصی و شهروندان برای تحقق اهداف این عنوان تاکید کرد و ابراز امیدواری نمود که با همکاری و هم‌افزایی، مشهد به جایگاه واقعی خود به عنوان یک قطب جهانی گوهرسنگ‌ها دست یابد. این امر نه تنها به رونق صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی کمک خواهد کرد، بلکه تاثیرات مثبتی بر اقتصاد و اشتغال شهر مشهد نیز خواهد داشت و این شهر را به عنوان یک مرکز شناخته‌شده در این حوزه در سطح بین‌المللی مطرح خواهد کرد.