“`html
تغییر نظام ارزی کشور با حذف ارز دولتی، گامی اساسی در مسیر شفافیت و بهبود عملکرد بازار ارز تلقی میشود. این تصمیم که مبتنی بر مکانیسم عرضه و تقاضا است، اگرچه با موانعی همراه خواهد بود، اما میتواند به کاهش وابستگی به واردات، افزایش صادرات غیرنفتی و تقویت تولید داخلی منجر شود.
حذف ارز دولتی به عنوان یک رویداد مهم اقتصادی، پیامدهای مختلفی را برای اقتصاد ایران در پی خواهد داشت. از جملهی این پیامدها میتوان به از بین رفتن رانتهای ارزی و کاهش فساد در نظام چند نرخی ارز اشاره کرد. اما این اقدام نیازمند مدیریت هوشمندانه و برنامهریزی دقیق برای مواجهه با چالشهای احتمالی است.
اختلاف فاحش میان نرخ ارز دولتی و نرخ آزاد، زمینه را برای سوءاستفاده و فساد مالی فراهم کرده بود. حذف این نرخ و سوق دادن معاملات به سمت بازار آزاد و توافقی، شفافیت بیشتری را برای فعالان اقتصادی ایجاد خواهد کرد. در این سیستم جدید، نرخ ارز بر اساس شرایط واقعی بازار تعیین میشود و فعالان اقتصادی میتوانند در فضایی رقابتیتر به انجام معاملات بپردازند.
سیستمهای ارزی دو نرخی، معمولا منجر به تخلفاتی مانند اعلام نادرست میزان واردات و صادرات میشود. حذف ارز دولتی، به طور قابل توجهی این تخلفات را کاهش خواهد داد. شفافیت بیشتر در تخصیص ارز و حذف واسطهها از دیگر مزایای این تغییر به شمار میرود.
از جمله نتایج مهم این تصمیم، کاهش وابستگی به واردات و افزایش تولید داخلی است. با حذف ارز دولتی، تولیدکنندگان داخلی انگیزهی بیشتری برای استفاده از ظرفیتهای داخلی پیدا خواهند کرد. همچنین، این اقدام میتواند به تقویت صادرات غیرنفتی کشور کمک کند. واقعی شدن نرخ ارز، صادرکنندگان را به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات با نرخ منصفانه به بازار ترغیب میکند که این امر بر تراز تجاری کشور تأثیر مثبت خواهد گذاشت.
با وجود مزایای ذکر شده، نگرانیهایی نیز در خصوص افزایش هزینههای واردات، به ویژه برای کالاهای اساسی، وجود دارد. این امر میتواند فشار اقتصادی بر خانوارها را افزایش دهد و نرخ تورم را بالا ببرد. دولت باید با اتخاذ تدابیری مناسب، مانند پرداخت یارانه به اقشار آسیبپذیر، این چالش را مدیریت کند.
یکی از نتایج مهم حذف ارز دولتی، نزدیک شدن نرخ ارز به ارزش واقعی آن است. این موضوع میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران و پیشبینیپذیری بیشتر برای کسب و کارها منجر شود. نرخ ارز واقعی، بستری مناسب برای جذب سرمایهی داخلی و خارجی فراهم میکند و به رونق اقتصادی کمک خواهد کرد.
ایجاد یک بازار آزاد و رقابتی، از دیگر مزایای این تغییر است. این بازار با تنظیم قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا، از نوسانات کاذب جلوگیری میکند و بازار ارز به سمت خودتنظیمی پیش خواهد رفت.
برای استفاده از فرصتهای ناشی از این تغییر، دولت باید نقش فعالی در مدیریت بازار ارز ایفا کند. تأمین کالاهای اساسی، تنظیم سیاستهای مالی و پولی مناسب و کنترل نوسانات شدید ارز، از جمله اقداماتی است که میتواند اثرات مثبت این تصمیم را تقویت کند.
حذف ارز دولتی، یک اقدام راهبردی است که علی رغم چالشهای کوتاهمدت، در بلندمدت میتواند به نفع اقتصاد کشور باشد. افزایش شفافیت، کاهش رانت، تقویت تولید داخلی و واقعی شدن نرخ ارز از جمله مزایای این تغییر است. موفقیت این طرح، به مدیریت صحیح دولت و اتخاذ سیاستهای مکمل برای کاهش اثرات منفی و ایجاد رشد اقتصادی و ثبات در بازار ارز بستگی دارد.
“`