عملیات گسترده شبهنظامیان در حلب، سوریه را به لبهی بحران جدیدی کشانده است. پیشروی سریع گروههای مسلح، بهویژه تحریرالشام (پیشتر جبهه النصره)، در شمال غرب سوریه و استان حلب، خاطرات سقوط موصل را در ذهن تداعی میکند. این حملات همزمان با آتشبس اسرائیل در لبنان آغاز شده و حجم تسلیحات بهکار رفته، نگرانیهای جدی ایجاد کرده است.
گزارشها حاکی از غافلگیری طرفهای منطقهای و بینالمللی از سرعت پیشروی است. این پیشروی میتواند به مناطقی برسد که پیشتر تحت کنترل نیروهای مورد حمایت ایران و حزبالله بوده است. تحریرالشام با استفاده از تاکتیکهای پیشرفته و تسلیحات سنگین، حملات خود را به مراکز نظامی ارتش سوریه در غرب حلب متمرکز کرده است. گزارشهای متناقضی در مورد سقوط حلب منتشر شده، اما تصاویری از غنایم جنگی سنگین تروریستها منتشر شده است.
علاوه بر تحریرالشام، گروههای تروریستی دیگری نیز در این حملات مشارکت داشتهاند که برخی از آنها با ارتش ملی سوریه (مورد حمایت ترکیه) نیز همکاری میکنند. حضور قابل توجه شبهنظامیان آسیای میانه (ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان) نیز در میان مهاجمان گزارش شده است.
ارتش سوریه با پشتیبانی هوایی روسیه، به این حملات پاسخ داده و مواضع تروریستها را بمباران کرده است. نبردها بهویژه در حومه غربی حلب و مناطق استراتژیک نزدیک به مرز ترکیه شدت گرفته است. شبهنظامیان از سه محور به طور همزمان پیشروی کردهاند که نشاندهندهی برنامهریزی دقیق و پیچیده عملیات است. اما نیروهای ویژه ارتش سوریه در برخی مناطق مقاومت کرده و مانع پیشروی کامل شدهاند.
منابع روسی از انتقال مخفیانهی حجم زیادی از نیرو توسط تحریرالشام و ارتش ملی سوریه خبر میدهند؛ نقض توافق کاهش تنش سال ۲۰۲۰ میان روسیه، ترکیه و ایران. روش عملیات نشان میدهد تروریستها دستور دارند با کمترین تلفات، حداکثر پیشروی را داشته باشند. استفاده از پهپادهای پیشرفته، از جمله پهپادهای انتحاری، نشان از آموزشهای خارجی و تجهیزاتی پیشرفته دارد.
ریشههای تحریرالشام به جبهه النصره (شاخه القاعده در سوریه) بازمیگردد. این گروه با هدف سرنگونی دولت بشار اسد و ایجاد حکومت اسلامی افراطی تشکیل شد. تغییر نام به تحریرالشام و ادعای جدایی از القاعده، تلاشی برای کسب حمایت بینالمللی بود که ظاهراً ترفندی بیش نبوده است.
برخی معتقدند این حمله ارتباطی به مخالفت دمشق با عادیسازی روابط با آنکارا دارد یا ناشی از ترس گروههای مسلح از توافقات احتمالی میان سوریه و ترکیه است. حجم انبوه تسلیحات در اختیار معارضان، نشان از حمایت خارجی دارد. گزارشهایی از آموزش استفاده از پهپاد توسط مربیان خارجی به تروریستها وجود دارد. واکنشهای ایران و عراق نیز به این حملات نشاندهندهی اهمیت این رویداد برای منطقه است. عراقچی، وزیر خارجه وقت ایران، این حملات را طرحی آمریکایی-صهیونیستی دانسته و از حمایت ایران از دولت سوریه خبر داده است. جنبش نجباء عراق نیز از بازگشت به سوریه برای مقابله با تروریستها خبر داده است. همچنین، تهدیدات اخیر نتانیاهو علیه بشار اسد و گزارشهای رسانههای صهیونیستی، نقش احتمالی اسرائیل در این حملات را مطرح میکند.
در کل، سوریه به سمت یک بحران جدید و تنش شدید حرکت میکند و آیندهای نامشخص در انتظار سوریهاست.