یخدان میراثی میرفتاح در ملایر، یکی از آثار برجسته معماری سنتی ایران، به‌زودی با کاربری تازه‌ای در عرصه فرهنگی ظاهر خواهد شد. به گفته حمیدرضا حیدری، معاون میراث‌فرهنگی استان همدان، هدف از این اقدام، تبدیل این سازه تاریخی به موزه‌ای تخصصی در حوزه یخچال‌های سنتی، مردم‌شناسی یا فضای نمایشی فرهنگی است تا روایت مناسبی از کارکرد آن در گذشته ارائه شود.
این اثر که در سال‌های اخیر آسیب‌هایی دیده بود، اکنون با مرمت کامل گنبد و پیشرفت چشمگیر عملیات محوطه‌سازی با بیش از ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی، در مسیر بازآفرینی قرار دارد. به گفته حیدری، بخش‌هایی از زیرساخت‌های فنی مانند آب‌رسانی و برق‌رسانی باقی مانده که تا پایان سال به‌طور کامل اجرا خواهد شد.
طرح محتوایی داخلی یخدان نیز در دست تهیه است تا ضمن بازگویی تاریخچه عملکرد آن در تأمین و نگهداری یخ، به بازدیدکنندگان تجربه‌ای ملموس از شیوه‌های سنتی مدیریت سرمایش در گذشته ارائه دهد. این موزه قرار است به‌عنوان یک فضای فرهنگی و آموزشی نیز برای علاقه‌مندان به معماری بومی، تاریخ شهرسازی و تکنولوژی‌های سنتی مورد استفاده قرار گیرد.
طبق اعلام رسمی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، انتظار می‌رود این پروژه تا پایان سال ۱۴۰۴ به‌طور کامل تکمیل شده و در نوروز ۱۴۰۵ به روی عموم بازگشایی شود. افتتاح این مجموعه می‌تواند گامی مهم در احیای بناهای تاریخی و تقویت گردشگری فرهنگی در استان همدان محسوب شود.