با آغاز موج گرمایی و افزایش دمای هوا در بسیاری از مناطق، متخصصان طب اورژانس نسبت به خطرات ناشی از گرمازدگی به‌ویژه در میان گروه‌های حساس هشدار دادند و خواستار توجه جدی به راهکارهای پیشگیرانه شدند.
دکتر سیدرضا حبیب‌زاده، متخصص طب اورژانس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در گفت‌وگویی اعلام کرد: زمانی که دمای هوا به‌مدت سه روز متوالی بالاتر از ۳۲ درجه سانتی‌گراد باقی بماند، این وضعیت آغاز موج گرما تلقی شده و خطر بروز علائم گرمازدگی به‌طور جدی افزایش می‌یابد. در صورت عدم رسیدگی، این مشکل می‌تواند منجر به عوارض شدید و حتی مرگ شود.
علائم هشداردهنده گرمازدگی
از جمله نشانه‌های رایج گرمازدگی می‌توان به مواردی مانند پوست مرطوب و سرد، تعریق شدید، خستگی مفرط، سرگیجه، نبض سریع و ضعیف، افت فشار هنگام ایستادن، گرفتگی عضلات، سردرد، تهوع و افزایش دمای بدن بین ۳۲ تا ۳۶ درجه سانتی‌گراد اشاره کرد. در صورت ادامه روند افزایش دما، خطر تشنج، آریتمی قلبی و آسیب به ارگان‌های حیاتی بدن جدی خواهد بود.
گروه‌های در معرض خطر
به گفته این متخصص، نوزادان، کودکان زیر چهار سال، سالمندان بالای ۶۵ سال، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و کسانی که از داروهای خاص مانند داروهای فشار خون، قلب، آلرژی، روان‌پزشکی یا مواد محرک مانند کوکائین و آمفتامین استفاده می‌کنند، بیش از سایرین در معرض آسیب‌های گرمایی قرار دارند.
عوامل تشدیدکننده و شرایط بحرانی
عواملی مانند چاقی، تغییر ناگهانی اقلیم از مناطق سرد به گرم، رطوبت بالا، لباس‌های نامناسب، بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا مشکلات قلبی، کم‌آبی بدن و فضاهای فاقد تهویه مناسب، باعث کاهش اثربخشی مکانیسم‌های طبیعی تنظیم دمای بدن می‌شوند. در این شرایط، بدن توانایی کافی برای خنک‌سازی ندارد و ممکن است با گرماگرفتگی شدید (با دمای بدن بالاتر از ۴۰ درجه) روبه‌رو شود؛ وضعیتی که جان بیمار را تهدید می‌کند.
توصیه‌های پیشگیرانه برای مقابله با گرمازدگی
- انتخاب لباس‌های نخی، سبک و گشاد و پرهیز از پوشش‌های تنگ و غیرتنفس‌پذیر
- استفاده از کلاه لبه‌دار، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب با SPF مناسب
- نوشیدن مایعات فراوان و پرهیز از نوشیدنی‌های حاوی کافئین
- عدم حضور در خودروهای پارک‌شده زیر نور مستقیم آفتاب
- هماهنگی با پزشک در خصوص داروهای مصرفی
- انجام فعالیت‌های بدنی در ساعات خنک‌تر روز و استراحت کافی در طول روز
راهکار درمانی در زمان بروز علائم
در صورت مشاهده نشانه‌های گرمازدگی، فرد باید سریعاً به محیطی خنک منتقل شده، آب کافی بنوشد و در صورت شدت علائم، به مراکز درمانی ارجاع داده شود. عدم توجه به این شرایط می‌تواند منجر به آسیب جبران‌ناپذیر به مغز، کلیه، قلب و سایر اندام‌های حیاتی شود.