در دنیایی که روز به روز بر دامنه تغییرات اقلیمی افزوده می‌شود، «انرژی‌های تجدیدپذیر» به عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با این تغییرات و کاهش آثار زیان‌بار آن مطرح شده‌اند. در ایران، با وجود ظرفیت‌های فراوان برای بهره‌برداری از این منابع انرژی، استفاده از آن‌ها هنوز در سطح ناچیزی قرار دارد. برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های کوتاه مدت و بلند مدت می‌تواند این وضعیت را تغییر دهد و ایران را در مسیر استفاده بیشتر از انرژی‌های پاک قرار دهد.
راهکارهای مقابله با تغییرات اقلیمی در ایران
مهدی رهنما، رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، در گفت‌وگو با ایسنا بر افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و الهام گیری از روش‌های سنتی در معماری و شهرسازی به عنوان دو راهکار مهم برای کاهش آثار تغییرات اقلیمی تاکید کرده است. این رویکردها نه تنها به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند بلکه می‌توانند به افزایش تاب‌آوری جوامع در برابر شرایط سخت اقلیمی نیز منجر شوند.
اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر
انرژی‌های تجدیدپذیر مانند نور خورشید و باد، منابع پایان‌ناپذیر و دوستدار محیط زیست هستند که می‌توانند نقش کلیدی در کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی ایفا کنند. رهنما با اشاره به ظرفیت‌های بالقوه ایران در بهره‌برداری از این انرژی‌ها، از منطقه «جیرنده» رودبار به عنوان مثالی برای تولید برق از انرژی باد یاد کرده است.
استفاده از روش‌های سنتی در معماری
علاوه بر انرژی‌های تجدیدپذیر، بهره‌گیری از دانش و تجربیات گذشتگان در طراحی معماری و شهرسازی می‌تواند به معنای واقعی کلمه، هوای تازه‌ای به روش‌های مدرن بدهد. ساختمان‌هایی با دیوارهای ضخیم و اتاق‌های زیرزمینی (پستو) که در گذشته برای تامین آسایش حرارتی در فصول مختلف ساخته می‌شدند، نمونه‌هایی از این دانش هستند. استفاده از این روش‌ها می‌تواند به کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک کند.
توسعه خدمات دولت الکترونیک
یکی دیگر از راهکارهایی که رهنما به آن اشاره کرد، گسترش خدمات دولت الکترونیک است. این اقدام می‌تواند به کاهش ترددهای درون شهری و به تبع آن کاهش مصرف سوخت و انتشار آلاینده‌ها منجر شود. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، امکان ارائه بسیاری از خدمات به صورت غیرحضوری وجود دارد که می‌تواند نقش مهمی در کاهش اثرات زیست محیطی فعالیت‌های روزمره داشته باشد.
چالش‌های پیش رو
با وجود تمام این راهکارها، چالش‌های زیادی در مسیر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و اجرای طرح‌های معماری سازگار با محیط زیست در ایران وجود دارد. یکی از اصلی‌ترین این چالش‌ها، نبود زیرساخت‌های لازم و سرمایه‌گذاری کافی است. علاوه بر این، نیاز به فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت اقدامات مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از دیگر عوامل مهم است.
سخن پایانی
در پایان، مهم است که به خاطر داشته باشیم تغییرات اقلیمی یک تهدید جدی برای زندگی بشریت است و مقابله با آن نیازمند تلاش‌های همه‌جانبه و هماهنگ در سطح جهانی است. ایران با داشتن پتانسیل‌های فراوان در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و تجربیات ارزشمند در معماری سازگار با محیط زیست، می‌تواند نقش مهمی در این مبارزه ایفا کند.
با احترام ، مجله خبری تدبیرگران
