رییس کل دادگستری استان گلستان در مراسم امضای تفاهم‌نامه‌ای میان مرکز حل اختلاف استان و اتاق اصناف گرگان اعلام کرد که از این پس مسیر داوری پیش از تشکیل پرونده قضایی برای حل اختلافات میان بازاریان و فعالان صنفی اجرا می‌شود؛ اقدامی که هدف آن کاهش دعاوی مستقیم، کوتاه‌کردن زمان رسیدگی و حفظ پیوندهای درون‌صنفی عنوان شده است.
چرا داوری صنفی مهم است
آنچه این طرح را کاربردی می‌کند، اتکا به تجربه و شناخت اعضای همان صنف است؛ افرادی که به‌خاطر آشنایی با پیچیدگی‌های فنی، عرف بازار و شیوه‌های مرسوم حل اختلاف، توانایی ارائه راه حل‌های سریع و عملیاتی را دارند. رییس کل دادگستری گلستان تأکید کرد که متخصصان صنفی غالباً در مرحله کارشناسی نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در روشن شدن موضوعات حقوقی و فنی ایفا می‌کنند و استفاده رسمی از ظرفیت آن‌ها می‌تواند هم از هزینه‌های طرفین بکاهد و هم از اطاله دادرسی جلوگیری نماید.
سازوکار پیشنهادی و مزایا
- درج شرط داوری در قراردادهای صنفی به‌عنوان یک راهکار پیشگیرانه؛
- استفاده از مراکز داوری اتاق اصناف برای حل اختلافات تخصصی قبل از ارجاع به دادگاه.
اجرای این سازوکار سه فایده عمده دارد: کاهش فشار بر نظام قضایی، تسریع در صدور رأی و حفظ مناسبات حرفه‌ای در فضای کسب‌وکار.
نیازها و قدم‌های بعدی
برای اثربخشی دائمی طرح لازم است:
- آموزش داوران صنفی و تدوین آیین‌نامه‌های شفاف برای رسیدگی؛
- اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی میان کسبه درباره مزایا و فرایند داوری تا شرط داوری به‌طور گسترده در قراردادها گنجانده شود.
رییس کل دادگستری گلستان ابراز امیدواری کرد که با توسعه این رویکرد، اختلافات صنفی به‌صورت درون‌حرفه‌ای و مسالمت‌آمیز حل شود و تنها در موارد پیچیده یا نیازمند بررسی حقوقی عمیق، پرونده‌ها به محاکم ارجاع شوند. اجرای موفق این تفاهم‌نامه می‌تواند نمونه‌ای کارآمد از همکاری نظام قضایی با نهادهای صنفی برای ارتقای فضای کسب‌وکار منطقه باشد.
علی رستگار، دانش‌آموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سال‌ها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.