در پی بالا گرفتن مجدد تنشها در مرزهای جنوب شرقی آسیا، نیروی دریایی تایلند از آغاز عملیات نظامی گستردهای علیه مواضع ارتش کامبوج در استان مرزی «ترات» خبر داد. این اقدام که گفته میشود پاسخی قاطع به تحرکات فزاینده نظامیان کامبوجی در خاک تایلند است، به تشدید درگیری تایلند و کامبوج منجر شده و بار دیگر صلح شکننده منطقه را به چالش کشیده است. این تحولات در حالی رخ میدهد که هر دو کشور یکدیگر را به نقض آتشبس و آغاز خشونت متهم میکنند.
تشدید درگیری تایلند و کامبوج: روایت بانکوک از تحولات مرزی
نیروی دریایی تایلند با انتشار بیانیهای رسمی، از اجرای عملیاتی با هدف بیرون راندن نیروهای کامبوجی از مناطق مورد مناقشه در استان ترات خبر داده است. این عملیات، صبح روز دوشنبه با حملات هوایی ارتش تایلند به مواضع کامبوجیها در مرز آغاز شد. مقامات تایلندی مدعیاند که این اقدام در واکنش به نقض مکرر حاکمیت ملی و استقرار غیرقانونی نظامیان و تجهیزات کامبوج در خاک تایلند صورت گرفته است.
«پارات راتاناچایپان»، سخنگوی نیروی دریایی تایلند، در تشریح جزئیات این درگیری مرزی گفت: "با وجود خویشتنداری تایلند و تلاشهای مکرر برای حل و فصل مسائل از طریق گفتوگو، نیروهای کامبوج نه تنها از قلمرو ما خارج نشدند، بلکه اقدام به تقویت مواضع خود با نیروهای ویژه، تکتیراندازها و سامانههای راکتانداز کردند." وی افزود که نظامیان کامبوج با حفر سنگرهای دفاعی، استقرار تسلیحات سنگین و پایش مداوم مواضع تایلند با استفاده از پهپادها، بر شدت تنشها افزودهاند. این سخنگو تأکید کرد که نیروی دریایی سلطنتی تایلند و سایر نهادهای امنیتی برای حفظ حاکمیت و امنیت کشور، چارهای جز انجام این عملیات نظامی نداشتهاند.
پیشینه و ابعاد درگیریهای مرزی تایلند و کامبوج
تنشهای مرزی میان تایلند و کامبوج ریشهای تاریخی دارد و به اختلافات دیرینه بر سر تعیین خطوط مرزی مشترک و به ویژه مالکیت برخی مناطق و معابد باستانی بازمیگردد. اگرچه این دو کشور همسایه بارها تلاش کردهاند تا از طریق مذاکرات دوجانبه و میانجیگری منطقهای به راهحلهای پایدار دست یابند، اما گاه به گاه شاهد شعلهور شدن مجدد این اختلافات هستیم. این مناقشات اغلب بر سر تفسیر نقشههای مرزی مربوط به دوران استعمار فرانسه و همچنین موضوعاتی نظیر معبد باستانی پرهویهر بوده است که در طول دهههای اخیر به صدها قربانی و آوارگی هزاران نفر منجر شده است.
برخی از نقاط عطف تاریخی در درگیری تایلند و کامبوج عبارتند از:
سال ۲۰۰۸: تشدید درگیریها بر سر معبد پرهویهر پس از ثبت آن به عنوان میراث جهانی یونسکو برای کامبوج، که منجر به تقابلات نظامی شد.
سال ۲۰۱۱: وقوع درگیریهای شدید مسلحانه که به دخالت شورای امنیت سازمان ملل متحد و درخواست برای آتشبس منجر گردید.
سال ۲۰۱۳: حکم دیوان بینالمللی دادگستری که وضعیت مناطق اطراف معبد را روشنتر کرد اما به طور کامل به اختلافات اساسی مرزی پایان نداد.
شکست ادعای صلح ترامپ در بحبوحه درگیری تایلند و کامبوج
ازسرگیری درگیریها میان تایلند و کامبوج در حالی رخ میدهد که پیش از این دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، در اظهاراتی جنجالی مدعی شده بود که در دوران ریاست جمهوری خود به هشت جنگ از جمله جنگ میان تایلند و کامبوج پایان داده است. این ادعاها در آن زمان با تردیدهای زیادی مواجه شد و اکنون با ازسرگیری عملیات نظامی و اتهامات متقابل، پوچ بودن اینگونه اظهارات بیش از پیش آشکار میشود. تحلیلگران سیاسی معتقدند که ادعای ایجاد صلح از طریق "قدرت" بدون پرداختن به ریشههای عمیق اختلافات و تنها با فشار خارجی، نمیتواند به پایداری صلح درازمدت منجر شود. این تحولات بار دیگر اهمیت نقش سازمانهای منطقهای مانند آ.س.آن (ASEAN) در حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات مرزی را برجسته میسازد.
واکنشهای منطقهای و چشمانداز آینده تنشهای تایلند و کامبوج
هر دو طرف درگیر، یکدیگر را به نقض آتشبس و آغاز درگیریها متهم کردهاند که نشان از بنبست کنونی در روابط دوجانبه دارد. جامعه جهانی و کشورهای همسایه منطقه آسیای جنوب شرقی، از جمله برخی اعضای آ.س.آن، معمولاً نسبت به چنین تنشهایی ابراز نگرانی میکنند و خواستار خویشتنداری و حل و فصل اختلافات از طریق دیپلماسی هستند. با توجه به سابقه این درگیریها و عدم حل ریشهای مسائل مرزی، پیشبینی میشود که تا زمانی که چارچوبهای مشخص و مورد توافق هر دو طرف برای تعیین نهایی مرزها ایجاد نشود، امکان شعلهور شدن مجدد تنشها همواره وجود خواهد داشت. این رویداد همچنین میتواند بر روابط اقتصادی و تجاری دو کشور و امنیت منطقهای تأثیر بگذارد و نیازمند توجه جدی از سوی بازیگران منطقهای و بینالمللی است تا از گسترش ناآرامیها جلوگیری شود.
مطالب مرتبط
- آغاز پروژه عظیم ۹۰ کیلومتری کابل خودنگهدار در شفت؛ تحولی ۵۵ میلیارد تومانی در شبکه برقرسانی
- اهدای جایزه صلح فیفا به دونالد ترامپ؛ چراغ سبز فوتبال به سیاستمدار جنجالی
- عملیات نجات نفسگیر در آتشسوزی ساختمان مسکونی نعمتآباد: ۱۵ ساکن از خطر حتمی رهایی یافتند
- مدیر حوزههای علمیه: بازنمایی چهرههای الهامبخش، کلید هویتسازی برای نسل جوان است
علی رستگار، دانشآموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سالها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.