در بحبوحه کشمکشهای اوکراین و روسیه، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، و جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد وی، قرار است در یک کشور اروپایی با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، دیدار کنند. این نشست حساس با هدف در میان گذاشتن جزئیات مذاکرات اخیر این فرستادگان با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، صورت میگیرد و میتواند نشانهای از تلاشهای دیپلماتیک غیررسمی برای یافتن راه حلی برای بحران اوکراین باشد.
دیدار ویتکاف و کوشنر با زلنسکی؛ دیپلماسی غیررسمی در قلب اروپا
بر اساس گزارش منابع آگاه از جمله «آکسیوس»، استیو ویتکاف و جرد کوشنر تصمیم دارند در تاریخ سوم دسامبر (فردا)، در محفلی اروپایی، پای میز مذاکره با ولودیمیر زلنسکی بنشینند. این دیدار پس از آن صورت میگیرد که ویتکاف و کوشنر مذاکراتی را با ولادیمیر پوتین در مسکو برگزار کردهاند. اگرچه مکان دقیق این ملاقات اروپایی هنوز مشخص نشده، اما نفس این گردهمایی نشان از اهمیت بالای آن در فضای پیچیده روابط بینالمللی دارد. تحلیلگران معتقدند این نوع دیپلماسی پشتپرده، میتواند راهی برای سنجش امکانپذیری گشایشهای جدید در بحران اوکراین باشد.
جزئیات مذاکرات مسکو: گفتوگوهای سهساعته فرستاده آمریکا و پوتین
پیش از این دیدار احتمالی با زلنسکی، استیو ویتکاف، نماینده ویژه ایالات متحده، جلسهای طولانی و نزدیک به سه ساعت را با ولادیمیر پوتین در کرملین سپری کرده است. خبرگزاری تاس گزارش داده که در این مذاکرات، مقامات ارشد روسی از جمله یوری اوشاکوف، دستیار پوتین، و کریل دیمیتریف، مدیر صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه، نیز حضور داشتهاند. طولانی بودن مدت این گفتگو و سطح بالای شرکتکنندگان روسی، نشاندهنده جدیت طرفین در بررسی مسائل حیاتی مرتبط با روابط دوجانبه و به ویژه وضعیت اوکراین است. از جمله محورهای احتمالی این مذاکرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بررسی شرایط آتشبس: بحث و تبادل نظر در مورد طرحهای احتمالی برای توقف درگیریها.
ضمانتهای امنیتی: گفتگو در خصوص ترتیبات امنیتی منطقهای و بینالمللی برای دوران پسا-جنگ.
چشمانداز آینده اوکراین: رایزنی درباره مسیرهای احتمالی برای حل و فصل سیاسی بحران و بازسازی.
انتظار کییف و ابعاد پنهان نقشآفرینی فرستادگان سابق آمریکا
همزمان با این تحرکات دیپلماتیک، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، صراحتاً اعلام کرده است که کییف پس از پایان مذاکرات در مسکو، “منتظر سیگنالهایی از سوی واشنگتن” خواهد بود. این اظهارنظر میتواند به معنای امید اوکراین به درک بهتر مواضع روسیه از طریق این کانالهای غیررسمی و همچنین، انتظار برای دریافت رهنمودها یا پیشنهادهای جدید از جانب ایالات متحده باشد. حضور ویتکاف و کوشنر که از چهرههای نزدیک به دولت سابق ترامپ محسوب میشوند، بعد جدیدی به این مذاکرات میبخشد. این وضعیت، چالشها و فرصتهای خاص خود را به همراه دارد:
چالشها:
عدم مشروعیت رسمی مذاکرات میتواند به اعتبار آن لطمه بزند و تعهدات را زیر سوال ببرد.
احتمال عدم تطابق نتایج با مواضع دولت کنونی آمریکا، میتواند پیچیدگیهای بیشتری ایجاد کند.
فرصتها:
گشایش کانالهای ارتباطی جدید در مواقع بحران، میتواند به درک بهتر مواضع طرفین کمک کند.
امکان زمینهسازی برای طرحهای صلح آینده، به ویژه در صورت تغییر احتمالی دولت آمریکا، فراهم میشود.
در مجموع، این دیدار ویتکاف و کوشنر با زلنسکی پس از مذاکره با پوتین، نمادی از تلاشهای پیچیده و چندوجهی است که در پسزمینه بحران اوکراین در جریان است. باید دید این دیپلماسی غیررسمی تا چه اندازه میتواند به حل و فصل این مناقشه طولانیمدت کمک کند.
مطالب مرتبط
- چالش بخشنامههای خلقالساعه نفس تولیدکنندگان قمی را به شماره انداخت
- سدهای تهران در وضعیت بحرانی: کاهش بیسابقه بارشها پایتخت را تشنه نگه داشت
- مدیر حوزههای علمیه: بازنمایی چهرههای الهامبخش، کلید هویتسازی برای نسل جوان است
- بالونهای مشکوک پروازهای فرودگاه ویلنیوس را متوقف کرد؛ تشدید تنشها میان لیتوانی و بلاروس
علی رستگار، دانشآموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سالها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.