پژوهشی جدید نشان می‌دهد زنانی که به‌صورت شبانه‌کار فعالیت می‌کنند، نسبت به زنانی که در ساعات روز مشغول به کار هستند، با خطر بیشتر ابتلا به آسم متوسط تا شدید مواجه‌اند. این در حالی است که چنین رابطه‌ای در میان مردان مشاهده نشده است.
مطالعه‌ای که توسط دکتر رابرت میدستون از دانشگاه منچستر بریتانیا و همکارانش انجام شده، داده‌های مربوط به بیش از ۲۷۴ هزار فرد شاغل را از پایگاه UK Biobank بررسی کرده و به نتایجی قابل‌توجه در زمینه تأثیر شیفت کاری بر سلامت دستگاه تنفسی زنان دست یافته است.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد ۵.۳ درصد از شرکت‌کنندگان مبتلا به آسم بودند که از این میان، ۱.۹ درصد آسم متوسط یا شدید داشتند. افرادی که تنها در شیفت شب کار می‌کردند، در مقایسه با همتایان روزکار خود، تا ۵۰ درصد بیشتر در معرض آسم متوسط تا شدید قرار داشتند. این الگو فقط در زنان مشاهده شد و در مردان تفاوت معناداری بین شیفت کاری و ابتلا به آسم دیده نشد.
چرا شیفت شب ممکن است خطر آسم را افزایش دهد؟
میدستون می‌گوید: «آسم معمولاً زنان را شدیدتر تحت تأثیر قرار می‌دهد و نرخ بستری و مرگ‌ومیر ناشی از آن در آن‌ها بیشتر است.» او احتمال می‌دهد که اختلال در ریتم شبانه‌روزی بدن، یکی از دلایل اصلی این رابطه باشد. این اختلال می‌تواند تعادل هورمون‌ها را بر هم بزند. به‌طور خاص، کاهش تستوسترون که در زنان پایین‌تر است، ممکن است عامل افزایش آسیب‌پذیری نسبت به آسم باشد.
همچنین تفاوت در ماهیت مشاغل شیفت شب میان زنان و مردان نیز می‌تواند نقشی پنهان در بروز این تفاوت ایفا کند.
نقش هورمون‌درمانی در زنان یائسه
یکی دیگر از یافته‌های مهم این تحقیق مربوط به زنان یائسه است. در زنانی که از درمان جایگزینی هورمونی (HRT) استفاده نمی‌کردند و در شیفت شب مشغول به کار بودند، خطر ابتلا به آسم تقریباً دو برابر شد. این موضوع نشان می‌دهد که درمان جایگزینی هورمونی ممکن است نقش محافظتی در برابر آسم ایفا کند.
میدستون تأکید می‌کند که اگرچه نتایج امیدوارکننده است، اما برای تأیید این فرضیه به پژوهش‌های گسترده‌تر و آزمایش‌های بالینی دقیق نیاز است.
گام بعدی: پژوهش در سطح ژنتیک و هورمون‌ها
پژوهشگران در ادامه قصد دارند بررسی کنند که آیا هورمون‌های جنسی و عوامل ژنتیکی در رابطه میان شیفت کاری و آسم دخیل هستند یا خیر. آن‌ها از پایگاه‌های داده گسترده‌تر مانند Our Future Health در بریتانیا برای این پژوهش بهره خواهند گرفت.
دیدگاه کارشناسان
پروفسور فلورانس اشلایش از دانشگاه لیژ بلژیک، عضو اتحادیه متخصصان بیماری‌های تنفسی اروپا که در این تحقیق نقشی نداشته، می‌گوید: «آسم از جمله بیماری‌های مزمن رایج در جهان است که زنان به‌طور خاص بیشتر در معرض آن قرار دارند، اما علت دقیق آن هنوز به‌درستی روشن نیست.»
او افزود: «مطالعه اخیر، نقش بالقوه شیفت شب را به‌عنوان یک عامل خطر برای زنان مطرح می‌کند و اهمیت بررسی بیشتر این موضوع را گوشزد می‌کند؛ خصوصاً در شرایطی که تغییر ساعت کاری برای بسیاری از افراد امکان‌پذیر نیست.»