ائتلاف نظامی تحت رهبری عربستان سعودی از تشدید بیسابقه تنش ائتلاف سعودی و امارات در یمن پرده برداشت. این ائتلاف اعلام کرد که ابوظبی بدون هماهنگی قبلی اقدام به انتقال تجهیزات نظامی امارات شامل خودروها و کانتینرهای سلاح به پایگاه استراتژیک الریان در جنوب یمن کرده که این اقدام تحریکآمیز و غیرقابل قبول ارزیابی شده است. این رویداد، که حاکی از اختلاف عمیق میان دو متحد اصلی در جنگ یمن است، با هشدار قاطع ریاض و واکنش شورای ریاست جمهوری یمن همراه شد.
افزایش تنش ائتلاف سعودی و امارات بر سر پایگاه الریان
ائتلاف سعودی با انتشار بیانیهای، جزئیات انتقال غیرمجاز تجهیزات امارات به پایگاه الریان، واقع در شرق شهر المکلا، مرکز استان حضرموت را فاش کرد. بر اساس این بیانیه، این اقدام بدون اطلاع و هماهنگی قبلی با عربستان سعودی صورت گرفته و به منزله تشدید تنش ائتلاف سعودی و امارات و دامن زدن به درگیریها در منطقه است. پس از اطلاع ائتلاف، به طرف اماراتی هشدار داده شد که این اقدامات تحریکآمیز غیرقابل قبول بوده و محموله باید فوراً به بندر بازگردانده شود.
در پی این هشدار، خودروهای نظامی به بندر بازگشتند، اما کانتینرهای حامل سلاح همچنان در پایگاه الریان باقی ماندهاند. ائتلاف سعودی با تأکید بر نظارت دقیق بر این کانتینرها، اظهار داشت که بر اساس اطلاعات تأیید شده، این تجهیزات قرار است به نقاط مختلفی در وادی و صحرای حضرموت منتقل و توزیع شوند. در واکنش به این وضعیت، عملیات نظامی محدودی در سپیدهدم امروز با هدف تضمین امنیت شهروندان و حفاظت از تأسیسات بندر صورت گرفت.
`
`
ریاض خواستار خروج نیروهای امارات از یمن شد
در پی این تحولات، وزارت خارجه عربستان سعودی با صدور بیانیهای شدیداللحن، اقدامات امارات در یمن را «بسیار خطرناک و خارج از چارچوب ائتلاف عربی» توصیف کرد. این بیانیه نشان دهنده عمق تنش ائتلاف سعودی و امارات است. ریاض همچنین از اعمال فشار ابوظبی بر شورای انتقالی جنوب یمن (STC) برای انجام عملیات در حضرموت و المهره ابراز تأسف کرد و بر حمایت کامل خود از امنیت، ثبات و رئیس شورای ریاست جمهوری یمن تأکید نمود.
عربستان سعودی به صراحت خواستار خروج فوری تمامی نیروهای نظامی امارات از خاک یمن ظرف مدت ۲۴ ساعت شد و تأکید کرد که حمایتهای نظامی و مالی از طرفهای داخلی یمن باید متوقف شود. در این بیانیه همچنین عنوان شد که تنها راهحل بحران جنوب یمن، گفتگو و راهحلهای مسالمتآمیز است. این موضعگیری، فصل جدیدی در روابط پرچالش ریاض و ابوظبی در بحبوحه بحران یمن گشوده است.
واکنش شورای ریاست جمهوری یمن و لغو توافقنامهها در پی تنش ائتلاف سعودی و امارات
«رشاد العلیمی»، رئیس شورای ریاست جمهوری خودخوانده یمن که تحت حمایت عربستان سعودی قرار دارد، نیز به این اقدامات واکنش نشان داد و آنها را در راستای حمایت از شورشیان و فتنهانگیزی داخلی ارزیابی کرد. العلیمی در اقدامی قاطعانه، لغو توافقنامه دفاعی مشترک با امارات متحده عربی را اعلام کرد.
وی همچنین با وضع حالت فوقالعاده ۹۰ روزه و اعلام تعطیلی ۷۲ ساعته بنادر و گذرگاههای یمن، فرمان ورود نیروهای یمنی برای به دست گرفتن کنترل پایگاهها و مراکز نظامی در حضرموت و المهره را صادر کرد. این واکنشها، نشاندهنده ابعاد گستردهتر تنش ائتلاف سعودی و امارات و پیامدهای آن بر ساختار قدرت در مناطق جنوبی یمن است.
ریشههای رقابت دیرینه برای نفوذ در جنوب یمن
تنش ائتلاف سعودی و امارات در یمن ریشههای عمیقتری دارد که به آغاز عملیات نظامی این ائتلاف در سال ۲۰۱۵ بازمیگردد. از همان ابتدا، رقابت پنهان و آشکار میان ریاض و ابوظبی بر سر نفوذ و کنترل مناطق استراتژیک جنوبی یمن آغاز شد. در حالی که عربستان سعودی بیشتر بر بازگرداندن دولت منصور هادی (و سپس شورای ریاست جمهوری) و مقابله با انصارالله تمرکز داشت، امارات با حمایت از نیروهای جداییطلب جنوبی، به ویژه شورای انتقالی جنوب (STC)، به دنبال تثبیت جای پای خود و منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی در این منطقه بود.
این رقابت منجر به درگیریهای مکرر میان مزدوران و نیروهای تحت حمایت دو کشور در جنوب یمن شده است. کنترل پایگاههایی نظیر الریان و مناطق بندری و نفتی، همواره محل مناقشه و رویارویی مستقیم یا نیابتی بین طرفین بوده است.
اهداف عربستان:
تثبیت دولت مرکزی (مورد حمایت خود) در یمن.
مقابله با نفوذ گروههای مخالف و حفظ امنیت مرزهای جنوبی خود.
اهداف امارات:
تقویت نفوذ ژئوپلیتیکی و اقتصادی در سواحل و بنادر جنوبی یمن.
حمایت از نیروهای محلی همسو با منافع خود (مانند STC).
این تحولات اخیر بر سر انتقال تجهیزات امارات به پایگاه الریان صرفاً نمایانگر اوجگیری مجدد این رقابت دیرینه است که میتواند پیامدهای جدی برای آینده یمن و حتی ثبات منطقهای داشته باشد.
مطالب مرتبط
- سودان موضع خود را روشن کرد: هیچ پایگاه نظامی خارجی در سواحل استراتژیک دریای سرخ احداث نمیشود
- اقدام جنجالی اسرائیل در سومالیلند، خشم بیسابقه ریاض را به دنبال داشت؛ آینده عادیسازی روابط با تلآویو مبهم شد
- تخصیص ۵۰ هزار میلیارد تومانی تسهیلات، فصلی نوین در توسعه میراث فرهنگی و گردشگری ایران گشود
- اقدام جنجالی اسرائیل در سومالیلند، خشم بیسابقه ریاض را به دنبال داشت؛ آینده عادیسازی روابط با تلآویو مبهم شد
علی رستگار، دانشآموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سالها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.