در پاسخ به برخی باورهای نادرست درباره تغذیه سالمندان، دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اعلام کرد که مصرف حبوبات نه‌تنها برای افراد سالمند مضر نیست، بلکه می‌تواند بخشی مؤثر از یک رژیم غذایی متعادل و تقویت‌کننده در دوران سالمندی باشد. این توصیه بر پایه شواهد علمی و تجربیات بالینی مطرح شده و هدف آن اصلاح دیدگاه‌های رایج و ارتقای سلامت عمومی سالمندان است.
نقش حبوبات در سلامت سالمندان
حبوبات مانند عدس، نخود، لوبیا و ماش از منابع غنی پروتئین گیاهی، فیبر، و املاحی چون آهن، منیزیم و پتاسیم هستند که در حفظ سلامت عضلات، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌های مزمن نقش مهمی دارند. به‌ویژه در دوران سالمندی که تحلیل عضلانی و کاهش توان جسمی شایع‌تر است، مصرف منظم حبوبات می‌تواند به حفظ توده عضلانی و تأمین انرژی روزانه کمک کند.
موارد استثنا در مصرف حبوبات
با این حال، وزارت بهداشت تأکید کرده است که در برخی شرایط خاص، مانند سالمندانی که دچار نارسایی کلیوی یا بیماری‌های مزمن هستند، میزان مصرف پروتئین باید با مشورت پزشک و متخصص تغذیه تنظیم شود. در این موارد، کنترل دقیق دریافت پروتئین از منابع مختلف از جمله حبوبات، برای جلوگیری از فشار اضافی بر کلیه‌ها ضروری است.
راهکارهایی برای کاهش عوارض گوارشی
یکی از دغدغه‌های رایج در مصرف حبوبات، بروز نفخ و مشکلات گوارشی است. دفتر بهبود تغذیه جامعه توصیه می‌کند که با تغییر روش‌های پخت، مانند خیساندن طولانی‌مدت، استفاده از ادویه‌های ضدنفخ و ترکیب حبوبات با غلاتی مانند برنج یا نان سبوس‌دار، می‌توان این عوارض را به حداقل رساند. این روش‌ها نه‌تنها هضم را آسان‌تر می‌کنند، بلکه ارزش تغذیه‌ای وعده غذایی را نیز افزایش می‌دهند.
توصیه‌های تغذیه‌ای برای سالمندان
سالمندان باید رژیم غذایی خود را بر پایه تنوع، تعادل و کیفیت مواد غذایی تنظیم کنند. حبوبات می‌توانند جایگزین مناسبی برای منابع پروتئینی پرچرب مانند گوشت قرمز باشند و در کنار سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم‌چرب، یک الگوی تغذیه‌ای سالم را تشکیل دهند. مصرف منظم حبوبات همچنین در کنترل قند خون، کاهش کلسترول و پیشگیری از یبوست مؤثر است.
جمع‌بندی
برخلاف برخی باورهای رایج، مصرف حبوبات برای سالمندان نه‌تنها مضر نیست، بلکه با رعایت اصول تغذیه‌ای و توجه به شرایط جسمی فرد، می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت، افزایش کیفیت زندگی و پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با سن ایفا کند. وزارت بهداشت توصیه می‌کند سالمندان و خانواده‌ها با مشورت متخصصان تغذیه، حبوبات را به‌عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه در نظر بگیرند و از فواید گسترده آن بهره‌مند شوند.
علی رستگار، دانش‌آموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سال‌ها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.