رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ، با اظهارنظری غافلگیرکننده، از احتمال آغاز گفت‌وگو با نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا خبر داد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که واشنگتن در ماه‌های اخیر فشارهای نظامی و اقتصادی بی‌سابقه‌ای را بر کاراکاس اعمال کرده و در حال تشدید حضور نظامی خود در دریای کارائیب است. این رویکرد دوگانه، پرسش‌های متعددی را درباره اهداف واقعی کاخ سفید در قبال ونزوئلا و آینده روابط پر تنش دو کشور مطرح می‌سازد.
سیگنال‌های متناقض ترامپ درباره گفت‌وگو با مادورو
دونالد ترامپ در جمع خبرنگاران، امکان گفت‌وگو با مادورو را رد نکرد و اظهار داشت: «ممکن است گفت‌وگوهایی با مادورو داشته باشیم، باید ببینیم چه می‌شود. آن‌ها مایل به گفت‌وگو هستند.» این سخنان از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا، که پیش از این به صراحت خواستار برکناری مادورو و به رسمیت شناختن خوان گوایدو به عنوان رئیس‌جمهور موقت ونزوئلا شده بود، نشان‌دهنده تغییر احتمالی در تاکتیک واشنگتن است. ترامپ در ادامه با رویکردی که آن را مختص خود می‌داند، افزود: «ونزوئلا مایل به مذاکره است. معنایش چیست؟ شما بگویید، من نمی‌دانم… من با هر کسی صحبت می‌کنم.»
این ابهام در مواضع ترامپ، به پیچیدگی‌های تحلیل روابط میان آمریکا و ونزوئلا می‌افزاید. از یک سو، اظهارات او باب مذاکرات احتمالی را باز می‌کند، اما از سوی دیگر، سیاست‌های تهاجمی دولت او همچنان پابرجا است.
تشدید فشارها و عملیات نظامی علیه دولت ونزوئلا
اظهارات ترامپ درباره گفت‌وگو با مادورو در حالی مطرح شده است که ایالات متحده رویکردی کاملاً خصمانه نسبت به دولت ونزوئلا در پیش گرفته است. واشنگتن پیش از این اعلام کرده بود که قصد دارد «کارتل دِ لوس سولِس» (کارتل خورشیدها)، که ادعا می‌کند مادورو آن را هدایت می‌کند، در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. این تصمیم قرار است از ۲۴ نوامبر (۳ آذر) اجرایی شود.
افزون بر این، آمریکا به بهانه مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر، حضور نظامی خود را در دریای کارائیب به شدت افزایش داده و کشتی‌های عبوری در مرزهای ونزوئلا را هدف قرار می‌دهد. این عملیات‌ها که در بیش از ۲۰ مورد در کارائیب و اقیانوس آرام شرقی به انجام رسیده، با واکنش کارشناسان روبرو شده است. به گفته این کارشناسان، حتی اگر هدف این حملات واقعاً قاچاقچیان باشند، این اقدامات می‌تواند به عنوان «اعدام فراقضایی» تلقی شود و نگرانی‌های حقوق بشری را افزایش دهد. این تشدید تنش‌ها، زمینه‌ساز فضای سنگینی برای هرگونه مذاکره با رئیس‌جمهوری ونزوئلا خواهد بود.
ابعاد پنهان تمایل به مذاکره با مادورو
پرسش اصلی اینجاست که چرا دولت ترامپ، که سال‌ها به دنبال برکناری نیکلاس مادورو از قدرت بوده و حتی جایزه برای دستگیری او تعیین کرده بود، اکنون از احتمال گفت‌وگو با مادورو سخن می‌گوید؟ تحلیلگران دلایل متعددی را برای این تغییر احتمالی در نظر می‌گیرند:
ناکارآمدی سیاست فشار حداکثری: با وجود تحریم‌های گسترده و حمایت از اپوزیسیون، دولت مادورو همچنان در قدرت باقی مانده است. این واقعیت ممکن است کاخ سفید را به این نتیجه رسانده باشد که تنها راه حل، در نهایت مذاکره است.
نیاز به منابع نفتی ونزوئلا: با توجه به تحولات بازار جهانی نفت و نیازهای انرژی، ممکن است واشنگتن در پی راهی برای بازگشایی مسیر نفت ونزوئلا به بازارهای جهانی باشد، هرچند به صورت غیرمستقیم و با شروط خاص.
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا: در سال انتخاباتی، ترامپ ممکن است به دنبال نمایش یک رویکرد عمل‌گرایانه‌تر در سیاست خارجی باشد یا در پی دستاوردی دیپلماتیک باشد که بتواند آن را به رای‌دهندگان خود عرضه کند.
تغییر دینامیک منطقه‌ای: تحولات منطقه‌ای و جهانی ممکن است آمریکا را به سوی تجدید نظر در استراتژی خود در قبال ونزوئلا سوق داده باشد تا از بی‌ثباتی بیشتر جلوگیری کند.
آینده روابط ونزوئلا و آمریکا در سایه گفت‌وگوهای احتمالی
در صورت تحقق مذاکره با رئیس‌جمهوری ونزوئلا، مسیر پیش رو بسیار دشوار و پرچالش خواهد بود. انتظارات و خواسته‌های هر دو طرف بسیار متفاوت است. ونزوئلا خواستار لغو تحریم‌ها و پایان دخالت‌های آمریکا در امور داخلی خود است، در حالی که واشنگتن احتمالا بر سر مسائلی چون:
دموکراسی و برگزاری انتخابات آزاد
مسائل حقوق بشر
مبارزه با قاچاق مواد مخدر
جایگاه اپوزیسیون و آینده سیاسی خوان گوایدو
پافشاری خواهد کرد. هرگونه گفت‌وگو با مادورو مستلزم سازش‌های قابل توجهی از سوی هر دو کشور است. این رویداد نه تنها بر روابط دوجانبه، بلکه بر ثبات منطقه‌ای در آمریکای لاتین و سیاست‌های قدرت‌های جهانی در قبال بحران ونزوئلا تاثیرگذار خواهد بود. این چرخش احتمالی، نشانگر پیچیدگی‌های سیاست خارجی و انعطاف‌پذیری اجباری در مواجهه با واقعیت‌های موجود است.
مطالب مرتبط
- قتل هولناک زن ۱۶ ساله توسط همسرش در عجب‌شیر؛ ابعاد یک فاجعه خانوادگی روشن شد
- برخورد زنجیره‌ای چهار سرویس کارکنان در بزرگراه همدانی شش مصدوم داشت
- ستاد انتخابات کشور آخرین مهلت استعفای داوطلبان انتخابات شورای روستا را ۳۰ آبان اعلام کرد
- قتل هولناک زن ۱۶ ساله توسط همسرش در عجب‌شیر؛ ابعاد یک فاجعه خانوادگی روشن شد
علی رستگار، دانش‌آموخته رشته خبرنگاری سیاسی – اقتصادی از دانشکده خبر است. او فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز کرد و در طول سال‌ها با چندین خبرگزاری و نشریه همکاری داشته است.